Μάθημα 5 β γυμνασίου - Της δικαιοσύνης ήλιες νοητέ

Στη συνέχεια περνάμε στο τραγούδι «Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη.

Το τραγούδι αποτελεί ένα εύκολο επαναληπτικό τραγούδι πάνω στις γνωστές μας νότες. Η κλίμακα του τραγουδιού είναι η Ρε ελάσσονα (σχετική της Φα μείζονος). Αυτό το συμπεραίνουμε από τον οπλισμό Σιb και από το γεγονός ότι το τραγούδι ξεκινά και τελειώνει στη νότα ρε.

Η κλίμακα Ρε ελάσσονα φυσική (χωρίς προσαγωγέα ντο#) συνήθως παραπέμπει σε τροπική μουσική σε αιολικό τρόπο ή σε πλάγιο του α΄ ήχου αν αναφερόμαστε στη βυζαντινή μουσική.

Το σολφέζ:

 Και το τραγούδι:

 

Μάθημα 4 β γυμνασίου - Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη

Στο τέταρτο μάθημα έχουμε το τραγούδι «Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη» του Διονύση Σαββόπουλου.

Η κλίμακά μας όπως φαίνεται από τον οπλισμό Σι ύφεση είναι η Φα μείζονα.

Ωστόσο το τραγούδι ξεκινάει και τελειώνει στη νότα Ντο. Αυτό είναι σύνηθες – να χρησιμοποιείται η πέμπτη νότα της κλίμακας (Ντο) – όταν ξεκινάμε σε ασθενές μέρος του μέτρου.

Μάλιστα σε πολλά σημεία του τραγουδιού η μελωδία ξεκινά και επιμένει σε ασθενή μέρη του μέτρου. Όταν έχουμε νότες σε συνεχόμενα ασθενή μέρη του μέτρου αυτό λέγεται αντιχρονισμός.

Ακόμη νέο στοιχείο είναι το σύμβολο του segno (σένιο) που συναντάμε στην αρχή και στο τέλος της παρτιτούρας. Το δεύτερο segno μας παραπέμπει στο πρώτο, δηλαδή μας λέει να κάνουμε επανάληψη από το πρώτο segno.

Σολφέζ:

Και το τραγούδι:

Μάθημα 3 β γυμνασίου - Αχ χελιδόνι μου

 Στο τραγούδι «Αχ! χελιδόνι μου» εξετάζουμε την κλίμακα Λα ελάσσονα αρμονική. Διαπιστώνουμε την κλίμακα από το ότι δεν έχει οπλισμό και ότι τελειώνει στη νότα Λα. Επίσης το Σολ δίεση στο μέτρο 6 μας δείχνει πως βρισκόμαστε στην αρμονική Λα ελάσσονα.

Ο ρυθμός είναι αρκετά απλός σε μέτρο 2/4 με παύσεις ογδόου, όγδοα, τέταρτα και μισά.

Επίσης από το μέτρο 7 ξεκινά μία αρμονική αλυσίδα, δηλαδή μία συνεχής μίμηση του ίδιου μελωδικού μοτίβου σε διαφορετικές νότες κάθε φορά, που σημειώνεται με τις κόκκινες αγκύλες πάνω από την μελωδία. 

Το Σι ύφεση στο μέτρο 9 μας δείχνει ένα σύντομο πέρασμα από την κλίμακα Ρε ελάσσονα (σχετική της Φα μείζονος με οπλισμό Σιb).